"Milliy ideya, ruwxiyliq tiykarlari ha`m huqiq ta`limi" kafedrasi 2005-jil avgustta joqari oqiw orinlari du`zilisin jetilistiriw maqsetinde "Siyasattaniw ha`m ruwxiyliq tiykarlari", "O`zbekstanda demokratiyaliq ja`miyet quriw teoriyasi ha`m a`meliyati", "Huqiqtaniw" kafedralari tiykarinda qayta qurildi.
       "Siyasattaniw ha`m ruwxiyliq tiykarlari" kafedrasi No`kis ma`mleketlik pedagogikaliq instituti 1990-jili qayta tiklengennen keyin "Siyasattaniw" atamasi menen ashilg`an edi. Kafedrag`a filosofiya ilimleri doktori, O`zR IA xabarshi-ag`zasi J.Bazarbaev basshiliq etti, kafedranin` quraminda 1 ilim doktori, 3 ilim kandidati, 4 u`lken oqitiwshi, 4 assistent oqitiwshi jumis isledi. Olar: J.Bazarbaev, S.Abaev, S.Sadikov, A.Allamuratov, M.Maksetova, A`.Shilmanov, Z.Jarlepesova, N.Madjitov, R.Axmetshin, A.Embergenov, G.Saparovalar edi. Keyin ala kafedrag`a A.Muratbaeva, A.Bayrieva, E.Asamaddinov, A.Adilov, P.Dabilov siyaqli jas kadrlar jumisqa tartildi. Kafedra ta`repinen siyasattaniw, ruwxiyliq tiykarlari, etika, estetika, sotsiologiya, ma`deniyattaniw pa`nleri oqitildi.
"Milliy ideya, ruwxiyliq tiykarlari ha`m huqiq ta`limi"
kafedrasi haqqinda qisqasha mag'liwmat
         1993-1994 oqiw jilinan baslap kafedra ta`repinen institut ko`leminde "A`deptaniw" sabag`i oqitila basladi. 1993-1994 oqiw jilinda qaraqalpaq, o`zbek, qazak tili ha`m a`debiyati, sonday-aq baslawish ta`lim metodikasi qa`nigeliklerinde qosimsha "A`deptaniw" qa`nigeligi boyinsha kadrlar tayarlaw isi jolg`a qoyildi. Qosimsha qa`nigelik boyinsha "A`deptaniw", "Shig`is xaliqlari a`debi tariyxi", "Etika tariyxi ha`m teoriyasi", "Qarim-qatnasiq a`debi", "U`y a`debi", "A`deptaniwdi oqitiw metodikasi" siyaqli pa`nler oqitildi. Kafedra ag`zalari J.Bazarbaev, Z.Jarlepesova, A.Muratbaevalar ta`repinen usi qa`nigelik ushin bir qatar oqiw bag`darlamalari islep shig`ildi ha`m baspada ja`riyalandi.
          1994-jili kafedra ta`repinen "A`deptaniwdi" oqitiw mashqalalari temasinda respublikaliq ilimiy-a`meliy a`njuman o`tkizildi. Onda institut professor-oqitiwshilari ha`m studentlerinen tisqari Qaraqalpaqstan Respublikasi mekteplerinin` mug`allimleri, Respublikaliq pedagog kadrlardin` qa`nigeligin arttiriw ha`m qayta tayarlaw instituti xizmetkerleri qatnasti. Ma`mleketimiz, hu`kimetimiz ha`m a`sirese Prezidentimiz I.A.Karimovtin` ruwxiyliq-ag`artiwshiliq islerine u`lken itibar berip, oni ma`mleketimiz siyasatinin` u`stinlikke iye bag`darlarinin biri sipatinda ta`n aliwi joqari ha`m orta arnawli oqiw orinlarinda "Ruwxiyliq tiykarlari" pa`ninin` oqitiliwin ku`n ta`rtibine qoydi. 1997-1998 oqiw jilinan baslap ol "Siyasattaniw ha`m ruwxiy ag`artiwshiliq" kafedrasi bolip atala basladi. Kafedra ja`ma`a`ti respublika, qala, institut ko`lemindegi ruwxiyliq-ag`artiwshiliq jumislarina belsendi qatnasip keldi.
          O`zbekstan Respublikasi Joqari ha`m orta arnawli bilimlendiriw ministrliginin` 2-sentyabr` 1998-jilg`i 241-sanli buyrig`ina muwapiq institut ko`leminde "O`zbekstanda demokratiyaliq ja`miyet quriw teoriyasi ha`m a`meliyati" kursi oqitilip baslandi. Usi buyriqqa muwapiq "Siyasattaniw ha`m ruwxiy-ag`artiwshiliq" kafedrasi tiykarinda "O`zbekstanda demokratiyaliq ja`miyet quriw teoriyasi ha`m a`meliyati" kafedrasi ashildi. Kafedrag`a f.i.k. S.Abaev basshiliq etti.
     2001-2002 oqiw jilinda institutta "Milliy g`a`rezsizlik ideyasi, huqiq ha`m ruwxiyliq tiykarlari" ta`lim bag`dari ashildi. Bul bag`dar boyinsha kadrlar tayarlawshi kafedra "Filosofiya", "Huqiqtaniw" kafedralari bolip belgilendi. Sonin` menen birge "Siyasattaniw ha`m ruwxiyliq tiykarlari" kafedrasi professor-oqitiwshilari usi ta`lim bag`darinda oqitilatug`in "Milliy g`a`rezsizlik ideyasi: tiykarg`i tu`sinik ha`m printsipler", "Ruwxiyliq-ag`artiwshiliq jumislarin sho`lkemlestiriw metodikasi", "Ko`rkem o`ner tariyxi", "A`depnama" pa`nlerin oqitiwg`a kiristi. 2001-jili akademik J.Bazarbaev "Joqari ha`m orta arnawli bilimlendiriw pidayisi" hu`rmetli atag`ina, A.Muratbaeva "Jil mug`allimi" ko`rik-tan`lawi jen`impazi Qaraqalpaqstan Respublikasi Xaliq bilimlendiriw ag`lasi ko`kirek nishanina iye boldi.
       2005-jili avgust ayinan "Milliy g`a`rezsizlik ideyasi, huqi ha`m ruwxiyliq tiykarlari" kafedrasi bolip atala basladi.
Huqiqtaniw kafedrasi ashilip "O`zbekstan ha`m Qaraqalpakstan tariyxi" kafedrasinan bo`linip shiqti. Sol da`wirde kafedrag`a tariyx ilimleri kandidati, dotsent Q.Nayimov basshiliq etti. Kafedra ta`repinen "Konstitutsiyaliq huqiq", "Ma`mleket ha`m huqiq tariyxiy ha`m teoriyasi", "Miynet huqiqi", "Ha`kimshilik huqiqi", "Sem`ya huqiqi", "Puxaraliq huqiq", "Ekologiyaliq huqiq", "Huqiqtaniw" pa`nleri oqitildi.
      "Milliy g`a`rezsizlik ideyasi ha`m ruwxiyliq tiykarlari" kafedrasi 2005-jili 9-avgustta ashildi ha`m og`an akademik J.Bazarbaev basshilik etti. 2005-2006 oqiw jilinda kafedrada 17 professor-oqitiwshi, sonnan 1 ilim doktori, 5 ilim kandidati, dotsent, 3 u`lken oqitiwshi, 8 assistent jumis isledi.
       Kafedra professor-oqitiwshilari akademik J.Bazarbaevtin` ilimiy basshilig`inda "Ba`rkamal a`wladti milliy g`a`rezsizlik ideyasi ruwxinda ta`rbiyalawda qa`driyatlardin` orni ha`m a`hmiyeti"temasi u`stinde ilimiy-izertlew jumislarin alip bardi. 2005-2006 oqiw jilinda T.Qudaybergenova "Orta arnawli oqiw orinlarinda huqiqiy ta`lim na`tiyjeliligin arttiriwdin` pedagogikaliq tiykarlari" temasinda pedagogika ilimleri kandidati, A.Embergenov "A`jiniyazdin` etikaliq ko`z-qaraslari" temasinda filosofiya ilimleri kandidati da`rejelerin aliw ushin dissertatsiya jumislarin tabisli jaqlap shiqti ha`m ilim kandidatlari boldi.
     2007-2008 oqiw jilinda A.Gulimov yuridika ilimleri kandidati da`rejesi ushin dissertatsiya jumisin tabisli jaqladi. Kafedrada jas oqitiwshilar menen bir qatarda ziyrek studentlerdi ilimiy-izertlew jumislarina, ilimiy do`gereklerge tartiwg`a da itibar qaratilg`an. Kafedrada J.Bazarbaevtin` basshilig`inda "Jas ideolog", T.Qudaybergenovanin` basshilig`inda "Jas huqiqtaniwshi" ilimiy do`gerekleri iskerlik ko`rsetpekte.
     Kafedra professor-oqitiwshilari ta`repinen 2005-2009 jillar aralig`inda 5 metodikaliq qollanba, 6 oqiw qollanbasi ha`m sabaqliq, 4 monografiya basapadan shig`arildi. Olardan akademik J.Bazarbaevtin` qatnasiwinda jazilg`an baslawish klasslar ushin "A`depnama", orta arnawli okiw orinlari ushin "Shan`araq psixologiyasi" sabaqlig`in, kafedra alimlari ta`repinen tayarlang`an "Ruwxiyliq tiykarlari" (2009 j) oqiw qollanbasin, "A`yyemgi Oks da`r`yasinin` to`menindegi zardushtiylik dininin` izleri" (2007 j) monografiyasin, J.Bazarbaevtin` jeke avtorligindag`i "Danalig`i go`zzalliqqa ulasqan shayir", (2008 j) "Ruwxiyatimiz marjanlari, yamasa u`lgili el u`lkenin, o`rnekli el o`tkenin qa`sterleydi", (2008 j) A.Sultanovtin` "Qarakalpaq prozasinda Sh.Aytmatovtin` poetikaliq da`stu`rleri", "Ko`rkem a`debiyatta filosofiyaliq pikir" siyaqli miynetlerin atap o`tiwge boladi.
elektron pochta: mgi_ndpi@inbox.uz
Saitti duzgen Ajiniyaz atindg'i Nokis Mamleketlik Pedagogikaliq Instituti, "Milliy ideya, ruwxiyliq tiykarlari ha'm huqiq ta'limi kafedrasi"
assistent oqitiwshisi E.Allambergenov @ 2013